(M.13. VII-111. Asırlar) Türklerin tarih öncesinde yani M.O. III. asırdan önceki zamanda kurdukları en mühim siyasi kuruluş, Sakalar‘ın kurduğu devlettir.
Sakalar, güney-batıya, İran’a doğru inen Türklerdir ki, geniş ölçüde Ari İranlı unsurlarla karışmışlardır. Yunanlıların «Skit» dediği kavimdir. Hanedan ile hâkim unsur Türk’tür. Türklerin diğer kavimleri, Arileri yönetmek ve idarelerinde toplamak için yaptıkları ilk tarihi tecrübedir. Sakalar’ın büyük hükümdarı, İranlıların Efrasyab dedikleri Alp-Er-Tunga‘dır ve Mete’nin atalarından biri olmalıdır. Belki 10. batından dedesidir. M.Ö. VII. asırda yaşamış, asırlarca unutulmamıştır.
Firdevsi’nin Şehname’si gibi, Divani Lugati’t-Türk’de de ehemmiyetle anılır (XI. asır). Demek hatırası, İslami devre kadar hem Türkler, hem de hasmı İranlılarca unutulmamıştır. Alp-Er-Tunga, İranlılarla çok uzun bir mücadeleye girişmiş, İran şehenşahı Keyhusrev tarafından Altaylar’a kadar takıyb edilmiş, nihayet Azerbaycan’da hasmı şehenşah tarafından M.Ö. 624 yılında öldürülmüştür. Bunun üzerine Saka konfederasyonu dağılmaya başlamış, fakat Saka kralları daha bir kaç asır hükümran olmuşlar, Sakalar’dan Türk kabileleri İran’a, Kafkasya’ya, Doğu Avrupa’ya, Balkanlar’a, nihayet Anadolu’ya gelip ilk Türk kanını bırakmışlardır. M.O. 529’a doğru İran şehenşahı Büyük Dara ile savaşan İmparatoriçe Tomiris (Türkçe «demir» kelimesi ile aynıdır), Alp-Er-Tunga’nın torununun kızı olmalıdır.
İlk Yorumu Siz Yapın